Seeds Gallery Shop,
5/
5
<h2><strong>Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)</strong></h2>
<h2><span style="color: #ff0000;"><strong>Cena za opakowanie 10 nasion.</strong></span></h2>
<p><b>Śliwa tarnina</b><span>, tarnina, tarka (</span><i>Prunus spinosa</i><span> </span>L.<span>) – </span>gatunek<span> </span>krzewu<span> z rodziny </span>różowatych<span> (</span><i>Rosaceae</i><span>). Występuje niemal w całej </span>Europie<span>, w zachodniej </span>Azji<span> i północnej </span>Afryce<span>. W Polsce jest to gatunek pospolity na niżu i niższych położeniach górskich. Jest bardzo zmienny i tworzy mieszańce z innymi śliwami. Przypuszcza się, że krzyżówka tego gatunku z </span>ałyczą<span> (</span><i>P. cerasifera</i><span>) wydała uprawianą </span>śliwę domową<span> (</span><i>P. domestica</i><span>). Tarnina jest rośliną wykorzystywaną w ziołolecznictwie, ma jadalne owoce, odgrywa istotną rolę środowiskową, wykorzystywaną także w nasadzeniach biotechnicznych. Jest </span>rośliną miododajną<span> i dostarcza twardego drewna, zwłaszcza dawniej mającego wielorakie zastosowania. Tworzy gęste, cierniste zarośla zwane </span>czyżniami<span> będące ostoją dla wielu gatunków zwierząt.</span></p>
<h2><span class="mw-headline" id="Rozmieszczenie_geograficzne">Rozmieszczenie geograficzne</span></h2>
<p>Zasięg<span> </span>gatunku obejmuje rozległe obszary<span> </span>Europy<span> </span>(bez<span> </span>Islandii, północnej części<span> </span>Półwyspu Skandynawskiego<span> </span>i północnej<span> </span>Rosji),<span> </span>Azję Mniejszą, rejon<span> </span>Kaukazu,<span> </span>Iran<span> </span>oraz północną<span> </span>Afrykę<span> </span>(w górach<span> </span>Atlas<sup id="cite_ref-reicholf_4-0" class="reference">[4]</sup>). Izolowane stanowiska posiada w<span> </span>Izraelu<span> </span>oraz w okolicach<span> </span>jeziora Bałchasz<sup id="cite_ref-kvetena_5-0" class="reference">[5]</sup>. Do Europy środkowej przybył prawdopodobnie ok. 3000-2000 lat p.n.e. – z tego czasu w każdym razie znajdowane są pestki w licznych wykopaliskach z okresu<span> </span>neolitu<sup id="cite_ref-reicholf_4-1" class="reference">[4]</sup>.</p>
<p>W<span> </span>Polsce<span> </span>jest gatunkiem pospolitym niemal na całym obszarze. W większym rozproszeniu spotykany jest w części północno-zachodniej i zwłaszcza w północno-wschodniej<sup id="cite_ref-zajac_6-0" class="reference">[6]</sup>. Poza tym brak go w wyższych partiach gór. W<span> </span>Tatrach<span> </span>spotykany na wysokości do 1100 m n.p.m. (na<span> </span>Boczaniu)<sup id="cite_ref-pawlowski_7-0" class="reference">[7]</sup>, w<span> </span>Jawornikach<span> </span>sięga ok. 930 m n.p.m.<sup id="cite_ref-kvetena_5-1" class="reference">[5]</sup><span> </span>Dalej na południu rośnie po<span> </span>piętro subalpejskie<span> </span>do 1500-1600 m n.p.m. (np. w<span> </span>Kaukazie<sup id="cite_ref-reicholf_4-2" class="reference">[4]</sup><sup id="cite_ref-borkowski_8-0" class="reference">[8]</sup>).</p>
<p>Jako gatunek zawleczony i zdziczały występuje w strefie umiarkowanej<span> </span>Ameryki Północnej<span> </span>(USA<span> </span>i<span> </span>Kanada), zarówno w zachodniej, jak i wschodniej części kontynentu (brak w części środkowej)<sup id="cite_ref-plants_9-0" class="reference">[9]</sup>. Zawleczony został także do<span> </span>Australii, na<span> </span>Tasmanię<span> </span>i<span> </span>Nową Zelandię<sup id="cite_ref-weed_10-0" class="reference">[10]</sup>. Poza tym w różnych miejscach uprawiany, np. w<span> </span>Chinach<sup id="cite_ref-china_3-1" class="reference">[3]</sup>.</p>
<h2><span class="mw-headline" id="Morfologia">Morfologia</span></h2>
<dl>
<dt>Pokrój</dt>
<dd>Najczęściej rośnie jako<span> </span>krzew<span> </span>o wysokości do ok. 3 m, bardzo rzadko wyrasta w niskie drzewko do 6 m, wyjątkowo do 8 m<sup id="cite_ref-szafer_11-0" class="reference">[11]</sup>, przy czym według niektórych autorów tak wysokie okazy to najwyraźniej mieszańce z innymi śliwami<sup id="cite_ref-kvetena_5-2" class="reference">[5]</sup>. Cierniste krzewy są gęsto rozgałęzione i posiadają liczne<span> </span>odrosty<span> </span>korzeniowe, tak że w efekcie tworzą zwarte, trudne do przebycia zarośla.</dd>
<dt>Pęd</dt>
<dd>Młode pędy są delikatnie omszone, przy czym omszenie zanika wraz z wiekiem. Pędy roczne są już gładkie i brązowe (od strony ocienionej – oliwkowozielone<sup id="cite_ref-godet2_12-0" class="reference">[12]</sup>), starsze – ciemnobrązowe i połyskujące, z licznymi, drobnymi jasnymi punktami. Końce krótkopędów przekształcone są w silne i długie<span> </span>ciernie. Odgałęzienia drugiego rzędu odstają pod kątem prostym lub nawet rozwartym.<span> </span>Pączki<span> </span>wegetatywne są drobne (do 2 mm), spiczastojajowate, otoczone kulistymi pączkami kwiatowymi. Łuski pąków są czerwono-brązowe, zwykle orzęsione lub owłosione<sup id="cite_ref-godet2_12-1" class="reference">[12]</sup>. Pąki osadzone są pojedynczo lub po 2-3 obok siebie (serialnie)<sup id="cite_ref-szafer_11-1" class="reference">[11]</sup>, przy czym zwykle skrajne pąki są kwiatowe<sup id="cite_ref-swiejkowski_13-0" class="reference">[13]</sup>. Kora na starszych pniach jest czarnofioletowa i delikatnie spękana<sup id="cite_ref-johnson_14-0" class="reference">[14]</sup><span> </span>w wąskie pasma<sup id="cite_ref-reicholf_4-3" class="reference">[4]</sup>.</dd>
</dl>
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<li class="gallerybox">
<div>
<div class="thumb">
<div><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Kolcovy_trn.jpg/190px-Kolcovy_trn.jpg" decoding="async" width="127" height="120" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Kolcovy_trn.jpg/285px-Kolcovy_trn.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Kolcovy_trn.jpg/380px-Kolcovy_trn.jpg 2x" data-file-width="874" data-file-height="829" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)"></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Cierń</p>
</div>
</div>
</li>
</ul>
</ul>
<p><span> </span></p>
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<li class="gallerybox">
<div>
<div class="thumb">
<div><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Prunus_spinosa_sl6.jpg/137px-Prunus_spinosa_sl6.jpg" decoding="async" width="92" height="120" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Prunus_spinosa_sl6.jpg/206px-Prunus_spinosa_sl6.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Prunus_spinosa_sl6.jpg/274px-Prunus_spinosa_sl6.jpg 2x" data-file-width="2283" data-file-height="2996" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)"></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Pędy i pąki.</p>
</div>
</div>
</li>
</ul>
</ul>
<p><span> </span></p>
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<li class="gallerybox">
<div>
<div class="thumb">
<div><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Prunus_spinosa.001_-_Serra_de_Enci%C3%B1a_de_Lastra.JPG/240px-Prunus_spinosa.001_-_Serra_de_Enci%C3%B1a_de_Lastra.JPG" decoding="async" width="160" height="120" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Prunus_spinosa.001_-_Serra_de_Enci%C3%B1a_de_Lastra.JPG/360px-Prunus_spinosa.001_-_Serra_de_Enci%C3%B1a_de_Lastra.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Prunus_spinosa.001_-_Serra_de_Enci%C3%B1a_de_Lastra.JPG/480px-Prunus_spinosa.001_-_Serra_de_Enci%C3%B1a_de_Lastra.JPG 2x" data-file-width="2304" data-file-height="1728" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)"></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Liście</p>
</div>
</div>
</li>
</ul>
</ul>
<p><span> </span></p>
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<li class="gallerybox">
<div>
<div class="thumb">
<div><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Prunus_spinosa_leaf_kz1.jpg/246px-Prunus_spinosa_leaf_kz1.jpg" decoding="async" width="164" height="120" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Prunus_spinosa_leaf_kz1.jpg/369px-Prunus_spinosa_leaf_kz1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Prunus_spinosa_leaf_kz1.jpg/492px-Prunus_spinosa_leaf_kz1.jpg 2x" data-file-width="2472" data-file-height="1808" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)"></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Liść z przylistkami</p>
</div>
</div>
</li>
</ul>
<dl>
<dt>Korzenie</dt>
<dd>Rozrastają się daleko i płytko pod powierzchnią ziemi. Wyrastają z nich liczne<span> </span>odrosty<span> </span>korzeniowe<sup id="cite_ref-seneta_15-0" class="reference">[15]</sup>.</dd>
<dt>Liście</dt>
<dd>Osadzone skrętolegle, wyrastają na ogonku o długości 0,7–1,5 cm (z wierzchu często czerwono zabarwionym<sup id="cite_ref-godet_16-0" class="reference">[16]</sup>), u nasady którego znajdują się wąskie, owłosione<span> </span>przylistki<span> </span>z gruczołowatymi ząbkami na brzegu o długości ok. 5 mm. Blaszka liściowa jest odwrotnie jajowata, eliptyczna lub lancetowata o długości od 1,5 do 6,5 cm (najczęściej od 2 do 4 cm) i szerokości od 1 do 2,8 cm. U nasady blaszka liściowa jest klinowato zwężona, na szczycie zaostrzona lub lekko stępiona, na brzegu piłkowana. Za młodu liście są obustronnie omszone, rozwinięte są z wierzchu nagie, matowe, pod spodem delikatnie omszone, głównie przy nerwach<sup id="cite_ref-kvetena_5-3" class="reference">[5]</sup><sup id="cite_ref-szafer_11-2" class="reference">[11]</sup>. Z wierzchu są ciemniej zielone, od spodu są bladozielone<sup id="cite_ref-godet_16-1" class="reference">[16]</sup>. Liście są bardzo zmienne, także w obrębie tej samej rośliny – różnią się między sobą liście rosnące na długo- i krótkopędkach oraz na cierniach<sup id="cite_ref-borkowski_8-1" class="reference">[8]</sup>.</dd>
<dt>Kwiaty</dt>
<dd>Osadzone są najczęściej pojedynczo, rzadziej po dwa, bardzo rzadko po trzy do pięciu. Większe skupienia tworzą zwłaszcza na końcach pędów<sup id="cite_ref-seneta_15-1" class="reference">[15]</sup>. Wyrastają na krótkich, zwykle nagich szypułkach (do 5–8 mm długości)<sup id="cite_ref-reicholf_4-4" class="reference">[4]</sup><sup id="cite_ref-marilena_17-0" class="reference">[17]</sup>.<span> </span>Kielich<span> </span>jest zwykle nagi, niekiedy owłosiony. Składa się z 5 trójkątnych, nie odgiętych i na brzegu orzęsionych działek<sup id="cite_ref-szafer_11-3" class="reference">[11]</sup><span> </span>o długości do 2,5 mm<sup id="cite_ref-marilena_17-1" class="reference">[17]</sup>. Średnica<span> </span>korony<span> </span>wynosi od 1,2 cm do 1,8 cm. Pięć płasko rozpostartych, białych lub zielonkawobiałych płatków<span> </span>korony<span> </span>ma długość 6–8 mm. Ich kształt jest podługowato-jajowaty, a na końcu bywają płytko wcięte<sup id="cite_ref-reicholf_4-5" class="reference">[4]</sup>. U nasady zwężone w krótki<span> </span>paznokieć<sup id="cite_ref-marilena_17-2" class="reference">[17]</sup>.<span> </span>Pręciki<span> </span>w liczbie ok. 20, na nierównych, białych nitkach<sup id="cite_ref-marilena_17-3" class="reference">[17]</sup>, zakończone są żółtymi lub czerwonymi<span> </span>pylnikami.<span> </span>Słupek<span> </span>jest dolny i nagi<sup id="cite_ref-reicholf_4-6" class="reference">[4]</sup>. Wklęsłe<span> </span>dno kwiatowe<span> </span>wyścielone jest tkanką wydzielniczą<span> </span>miodnika<sup id="cite_ref-lipinski_18-0" class="reference">[18]</sup>.</dd>
</dl>
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<li class="gallerybox">
<div>
<div class="thumb">
<div><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Schlehe1.jpg/240px-Schlehe1.jpg" decoding="async" width="160" height="120" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Schlehe1.jpg/360px-Schlehe1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Schlehe1.jpg/480px-Schlehe1.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)"></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Pokrój krzewu podczas kwitnienia</p>
</div>
</div>
</li>
</ul>
</ul>
<p><span> </span></p>
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<li class="gallerybox">
<div>
<div class="thumb">
<div><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Prunus_spinosa_B.jpg/241px-Prunus_spinosa_B.jpg" decoding="async" width="161" height="120" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Prunus_spinosa_B.jpg/361px-Prunus_spinosa_B.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Prunus_spinosa_B.jpg/481px-Prunus_spinosa_B.jpg 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)"></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Kwiaty</p>
</div>
</div>
</li>
</ul>
</ul>
<p><span> </span></p>
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<li class="gallerybox">
<div>
<div class="thumb">
<div><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Prunus_spinosa_sl12.jpg/206px-Prunus_spinosa_sl12.jpg" decoding="async" width="138" height="120" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Prunus_spinosa_sl12.jpg/309px-Prunus_spinosa_sl12.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Prunus_spinosa_sl12.jpg/412px-Prunus_spinosa_sl12.jpg 2x" data-file-width="4672" data-file-height="4080" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)"></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Kwiat</p>
</div>
</div>
</li>
</ul>
<dl>
<dt>Owoce</dt>
<dd>Pestkowce<span> </span>zwane tarkami osadzone są na wzniesionych, krótkich szypułkach<sup id="cite_ref-reicholf_4-7" class="reference">[4]</sup>. Mają kształt kulisty i średnicę od 1 do 1,5 cm<sup id="cite_ref-kvetena_5-4" class="reference">[5]</sup><span> </span>(u podgatunków i mieszańców większe, do 3 cm<sup id="cite_ref-kvetena_5-5" class="reference">[5]</sup><sup id="cite_ref-szafer_11-4" class="reference">[11]</sup>). Owoce są barwy czarnosinej z niebieskawym nalotem. Wewnątrz miąższ przyrośnięty jest do pestki, ma barwę zieloną i smak cierpkogorzkawy. Pestka jest jajowata lub eliptyczna – osiąga ok. 1 cm długości, do 0,6–0,9 cm szerokości i 0,5 cm grubości<sup id="cite_ref-szafer_11-5" class="reference">[11]</sup><sup id="cite_ref-marilena_17-4" class="reference">[17]</sup>. Pokryta jest brodawkami i podłużnymi żebrami<sup id="cite_ref-szafer_11-6" class="reference">[11]</sup>. Masa 1000 pestek wynosi 250 g<sup id="cite_ref-marilena_17-5" class="reference">[17]</sup>.</dd>
</dl>
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<li class="gallerybox">
<div>
<div class="thumb">
<div><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Closeup_of_blackthorn_aka_sloe_aka_prunus_spinosa_sweden_20050924.jpg/240px-Closeup_of_blackthorn_aka_sloe_aka_prunus_spinosa_sweden_20050924.jpg" decoding="async" width="160" height="120" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Closeup_of_blackthorn_aka_sloe_aka_prunus_spinosa_sweden_20050924.jpg/360px-Closeup_of_blackthorn_aka_sloe_aka_prunus_spinosa_sweden_20050924.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7f/Closeup_of_blackthorn_aka_sloe_aka_prunus_spinosa_sweden_20050924.jpg/480px-Closeup_of_blackthorn_aka_sloe_aka_prunus_spinosa_sweden_20050924.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)"></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Owoce</p>
</div>
</div>
</li>
</ul>
</ul>
<p><span> </span></p>
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<li class="gallerybox">
<div>
<div class="thumb">
<div><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/BlackthornFruit.jpg/271px-BlackthornFruit.jpg" decoding="async" width="181" height="120" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/BlackthornFruit.jpg/406px-BlackthornFruit.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/BlackthornFruit.jpg/542px-BlackthornFruit.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="665" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)"></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Owoce</p>
</div>
</div>
</li>
</ul>
</ul>
<p><span> </span></p>
<ul class="gallery mw-gallery-packed">
<li class="gallerybox">
<div>
<div class="thumb">
<div><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Prsp_001_php.jpg/271px-Prsp_001_php.jpg" decoding="async" width="181" height="120" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Prsp_001_php.jpg/406px-Prsp_001_php.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Prsp_001_php.jpg/542px-Prsp_001_php.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)"></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Pestki tarniny</p>
</div>
</div>
</li>
</ul>
<h2><span class="mw-headline" id="Biologia">Biologia</span></h2>
<h3><span id="Rozw.C3.B3j"></span><span class="mw-headline" id="Rozwój">Rozwój</span></h3>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner"><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/XN_Priocnemis_sp.jpg/220px-XN_Priocnemis_sp.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="thumbimage" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/XN_Priocnemis_sp.jpg/330px-XN_Priocnemis_sp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/XN_Priocnemis_sp.jpg/440px-XN_Priocnemis_sp.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="900" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)">
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"></div>
Kwiaty tarniny zapylane przez<span> </span>błonkówkę<span> </span>z rodzaju<span> </span><i>Priocnemis</i><span> </span>(nastecznikowate)</div>
</div>
</div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner"><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Prunus_spinosa_kz02.jpg/220px-Prunus_spinosa_kz02.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="thumbimage" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Prunus_spinosa_kz02.jpg/330px-Prunus_spinosa_kz02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Prunus_spinosa_kz02.jpg/440px-Prunus_spinosa_kz02.jpg 2x" data-file-width="2226" data-file-height="1669" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)">
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"></div>
Siewka w dole z zamierającymi liścieniami i pierwszymi liśćmi właściwymi</div>
</div>
</div>
<p>Fanerofit. Kwitnie niezwykle obficie, ale krótko, w kwietniu i w maju (dalej na południu już w marcu<sup id="cite_ref-kvetena_5-6" class="reference">[5]</sup>), przed rozwojem liści. Kwiaty są wonne i wydzielają<span> </span>nektar. Wabione są różne owady zapylające, których udział w<span> </span>zapylaniu<span> </span>jest bardzo istotny (ograniczenie dostępności owadów do kwiatów znacząco wpływa na zawiązywanie owoców)<sup id="cite_ref-jacobs_19-0" class="reference">[19]</sup>. Owoce dojrzewają w zależności od szerokości geograficznej od sierpnia do października<sup id="cite_ref-marilena_17-6" class="reference">[17]</sup><span> </span>(w Polsce we wrześniu<sup id="cite_ref-grochowski_20-0" class="reference">[20]</sup>) i długo utrzymują się na gałęziach<sup id="cite_ref-bugala_21-0" class="reference">[21]</sup>.</p>
<p>Kiełkowanie<span> </span>następuje wiosną<sup id="cite_ref-muller_22-0" class="reference">[22]</sup>. Siewka ma białożółty<span> </span>korzeń pierwotny<span> </span>z nitkowatymi, długimi korzeniami bocznymi. Długość korzenia sięga do 4 cm, tyle co długość części podliścieniowej (hipokotylu), która jest zielonobiała<sup id="cite_ref-krol_23-0" class="reference">[23]</sup><span> </span>i naga<sup id="cite_ref-muller_22-1" class="reference">[22]</sup>. Dwa<span> </span>liścienie<span> </span>są mięsiste, wypukłe od spodu, odwrotnie jajowate, osiągają 7–8 (11<sup id="cite_ref-muller_22-2" class="reference">[22]</sup>) mm długości i 4–5 mm szerokości. Wierzchołek jest zaokrąglony, a nasada zbiegająca w ogonek o długości 2–3 mm. Liścienie od góry są zielone, od dołu purpurowe lub bladozielone z purpurowymi plamkami<sup id="cite_ref-krol_23-1" class="reference">[23]</sup>. Część nadliścieniowa (epikotyl) osiąga do 6 cm długości<sup id="cite_ref-muller_22-3" class="reference">[22]</sup>, jest naga i zielona<sup id="cite_ref-krol_23-2" class="reference">[23]</sup>. Pierwsze liście właściwe są skrętoległe, osadzone są na krótkich ogonkach długości do 2 mm, a ich blaszka osiąga 2 cm długości i 1 cm szerokości. U ich nasady znajdują się wąskolancetowate<span> </span>przylistki<span> </span>długości do 3 mm. Liście są jajowate, u podstawy zaokrąglone lub słabo klinowate, na wierzchołku nagle zaostrzone. Brzeg blaszki jest drobno, ostro i nieregularnie piłkowany<sup id="cite_ref-muller_22-4" class="reference">[22]</sup><sup id="cite_ref-krol_23-3" class="reference">[23]</sup>. Liście są z wierzchu ciemnozielone, matowe, od spodu jaśniejsze. Pierwsze liście są prawie nagie, włoski pojawiają się liczniej na 6 liściu i kolejnych<sup id="cite_ref-krol_23-4" class="reference">[23]</sup>.</p>
<h3><span class="mw-headline" id="Cechy_fitochemiczne">Cechy fitochemiczne</span></h3>
<p>Owoce tarniny zawierają w świeżej masie 30,1%<span> </span>suchej masy<span> </span>(w samym miąższu znajduje się 83% wody<sup id="cite_ref-ziemianski_24-0" class="reference">[24]</sup>), 8,7–9,3%<span> </span>węglowodanów<span> </span>(0,73%<span> </span>pektyn), 2,5–2,6%<span> </span>kwasów organicznych, 2,4%<span> </span>błonnika, 1,5%<span> </span>białek, 1,0–1,3%<span> </span>soli mineralnych<sup id="cite_ref-grochowski_20-1" class="reference">[20]</sup><sup id="cite_ref-ziemianski_24-1" class="reference">[24]</sup>, poza tym<span> </span>flawonoidy<span> </span>(antocyjany<sup id="cite_ref-lamer_25-0" class="reference">[25]</sup><span> </span>i<span> </span>kemferol<sup id="cite_ref-volak_26-0" class="reference">[26]</sup>),<span> </span>garbniki<span> </span>(1,7%<sup id="cite_ref-gumowska_27-0" class="reference">[27]</sup>) i<span> </span>sterole<sup id="cite_ref-antkowiak_28-0" class="reference">[28]</sup>, a także wyrażane w mg na 100 g: 32<span> </span>wapnia, 25<span> </span>fosforu, 1,9<span> </span>żelaza<sup id="cite_ref-ziemianski_24-2" class="reference">[24]</sup>. Zawartość<span> </span>witaminy C<span> </span>wynosi ok. 12–19 mg%<sup id="cite_ref-grochowski2_29-0" class="reference">[29]</sup>. Wartość kaloryczna 100 g wynosi 54 kcal<sup id="cite_ref-ziemianski_24-3" class="reference">[24]</sup>. Ze względu na znaczną zawartość kwasów i<span> </span>garbników<span> </span>owoce mają tak cierpki smak, że w stanie świeżym są w zasadzie niejadalne. W wyniku przemrożenia w owocach znacznie zmniejsza się udział wolnych kwasów i garbników, a<span> </span>glukoza<span> </span>ulega częściowo przekształceniu we<span> </span>fruktozę, dzięki czemu stają się słodsze<sup id="cite_ref-grochowski_20-2" class="reference">[20]</sup><sup id="cite_ref-grochowski2_29-1" class="reference">[29]</sup>. W pestkach zawarte są także znaczne ilości<span> </span>olejów roślinnych<sup id="cite_ref-grochowski2_29-2" class="reference">[29]</sup>. Kora korzeni zawiera<span> </span>garbniki<span> </span>i<span> </span>olejek kamforowy<sup id="cite_ref-reicholf_4-8" class="reference">[4]</sup>, a kora na starszych pędach –<span> </span>taniny<sup id="cite_ref-future_30-0" class="reference">[30]</sup>.</p>
<dl>
<dt>Właściwości trujące</dt>
<dd>Nasiona zawierają glikozydy cyjanogenne –<span> </span>amigdalinę<sup id="cite_ref-hrynkiewicz_31-0" class="reference">[31]</sup>,<span> </span>prunazynę<sup id="cite_ref-wyk_32-0" class="reference">[32]</sup><span> </span>i<span> </span>sambunigrynę<sup id="cite_ref-kumaras_33-0" class="reference">[33]</sup>. W niewielkich ilościach glikozydy obecne są też w kwiatach<sup id="cite_ref-volak_26-1" class="reference">[26]</sup>. W wyniku<span> </span>hydrolizy<span> </span>enzymatycznej powstaje z nich silnie toksyczny<span> </span>cyjanowodór<span> </span>(kwas pruski) oraz<span> </span>benzaldehyd<span> </span>o charakterystycznej, marcepanowej woni<sup id="cite_ref-wyk_32-1" class="reference">[32]</sup>. Spośród występujących w uprawie w Europie Środkowej różnych śliw, właśnie tarnina cechuje się największą zawartością cyjanowodoru w pestkach, wynoszącą od 3 do 6%<sup id="cite_ref-mowszowicz_34-0" class="reference">[34]</sup>. Zachorowania z objawami zatrucia kwasem pruskim znane są w przypadku<span> </span>świń<span> </span>po zjedzeniu przez nie pestek<sup id="cite_ref-mowszowicz_34-1" class="reference">[34]</sup>. W przypadku spożycia przez człowieka cyjanowodoru dojść może do śmierci przy dawce wynoszącej 1 mg na 1 kg masy ciała.<span> </span>Dawka śmiertelna (LD<sub>50</sub>)<span> </span>podana doustnie dla myszy wynosi 3,7 mg/kg<sup id="cite_ref-Oxford_35-0" class="reference">[35]</sup>. Śmierć następuje w wyniku niedotlenienia na skutek porażenia ośrodka oddechowego i bloku enzymatycznego<sup id="cite_ref-hanneberg_36-0" class="reference">[36]</sup><sup id="cite_ref-future_30-1" class="reference">[30]</sup>.</dd>
</dl>
<h3><span class="mw-headline" id="Genetyka">Genetyka</span></h3>
<p>Tarnina jest<span> </span>tetraploidem<span> </span>(2n=4x). Podstawowa haploidalna liczba<span> </span>chromosomów<span> </span>wynosi x=8, haploidalna liczba chromosomów n=16 (2n=32)<sup id="cite_ref-janick_37-0" class="reference">[37]</sup>. Zróżnicowanie<span> </span>haplotypowe<span> </span>jest znacznie większe w południowej części zasięgu tarniny – co najwyraźniej wskazuje na ostoje tego gatunku podczas<span> </span>plejstocenu<sup id="cite_ref-mohanty_38-0" class="reference">[38]</sup>. Wysoki<span> </span>polimorfizm<span> </span>DNA chloroplastowego<span> </span>u tego gatunku znacznie utrudnia prowadzenie nad nim badań<span> </span>filogenetycznych<sup id="cite_ref-mohanty2_39-0" class="reference">[39]</sup>.</p>
<h2><span class="mw-headline" id="Ekologia">Ekologia</span></h2>
<h3><span class="mw-headline" id="Siedlisko">Siedlisko</span></h3>
<p>Tarnina jest rośliną niewybredną, rosnącą na prawie wszystkich glebach – piaszczystych, gliniastych i kamienistych. Porasta także sterty kamieni na obrzeżach pól<sup id="cite_ref-seneta_15-2" class="reference">[15]</sup>. Preferuje gleby wapienne i jest ich gatunkiem wskaźnikowym<sup id="cite_ref-hrynkiewicz_31-1" class="reference">[31]</sup>. Tarnina jest bardzo odporna na<span> </span>suszę<sup id="cite_ref-bialobok_40-0" class="reference">[40]</sup><span> </span>i mróz<sup id="cite_ref-bugala_21-1" class="reference">[21]</sup><span> </span>(występuje w 4<span> </span>strefie mrozoodporności<sup id="cite_ref-future_30-2" class="reference">[30]</sup>). Ma jedynie duże wymagania świetlne – rośnie optymalnie i obficie owocuje w miejscach silnie nasłonecznionych<sup id="cite_ref-bugala_21-2" class="reference">[21]</sup>, utrzymuje się jednak także w półcieniu<sup id="cite_ref-future_30-3" class="reference">[30]</sup>. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych Europy Środkowej<span> </span>gatunek charakterystyczny<span> </span>dla klasy (Cl.)<span> </span><i>Rhamno-Prunetea</i><sup id="cite_ref-matuszkiewicz_41-0" class="reference">[41]</sup>. Gdzie indziej rośnie w świetlistych lasach i zaroślach z udziałem<span> </span>dębów<span> </span>i<span> </span>klonu tatarskiego<sup id="cite_ref-borkowski_8-2" class="reference">[8]</sup>. Porasta brzegi lasów i tworzy śródpolne zarośla. Wkracza na porzucone<span> </span>pastwiska<span> </span>i grunty rolnicze jako gatunek pionierski<sup id="cite_ref-godet_16-2" class="reference">[16]</sup><sup id="cite_ref-godet2_12-2" class="reference">[12]</sup>. W obrębie osiedli, na przydrożach i skarpach rośnie jako<span> </span>gatunek synantropijny<sup id="cite_ref-borkowski_8-3" class="reference">[8]</sup>. W odpowiednich warunkach jest gatunkiem ekspansywnym<sup id="cite_ref-seneta_15-3" class="reference">[15]</sup>, nierzadko tworząc rozległe, jednogatunkowe<span> </span>agregacje. Zarośla takie rozrastają się na siedliskach<span> </span>ciepłolubnych muraw<span> </span>i<span> </span>okrajków, powodując zagrożenie dla ich zachowania, także w<span> </span>rezerwatach<span> </span>roślinności stepowej<span> </span>i skalnej<sup id="cite_ref-kvetena_5-7" class="reference">[5]</sup>.</p>
<p>W przypadku przejścia ognia tarnina szybko regeneruje się za pomocą<span> </span>odrostów<span> </span>z organów podziemnych<sup id="cite_ref-future_30-4" class="reference">[30]</sup>.</p>
<h3><span id="Interakcje_mi.C4.99dzygatunkowe"></span><span class="mw-headline" id="Interakcje_międzygatunkowe">Interakcje międzygatunkowe</span></h3>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner">
<div id="mwe_player_0" class="PopUpMediaTransform" videopayload="<div class="mediaContainer" style="width:854px"><video id="mwe_player_1" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/854px--Spra-2011-05-01.ogv.jpg" controls="" preload="none" autoplay="" style="width:854px;height:480px" class="kskin" data-durationhint="54.36" data-startoffset="0" data-mwtitle="Spra-2011-05-01.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/Spra-2011-05-01.ogv.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-title="SD VP9 (480P)" data-shorttitle="VP9 480P" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" data-bandwidth="570328" data-framerate="25"/><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/Spra-2011-05-01.ogv.480p.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp8, vorbis&quot;" data-title="SD WebM (480P)" data-shorttitle="WebM 480P" data-transcodekey="480p.webm" data-width="854" data-height="480" data-bandwidth="1020488" data-framerate="25"/><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv" type="video/ogg; codecs=&quot;theora&quot;" data-title="Oryginalny plik Ogg, 1024 x 576 (1,2 Mbps)" data-shorttitle="Źródło Ogg" data-width="1024" data-height="576" data-bandwidth="1196333" data-framerate="25"/><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/Spra-2011-05-01.ogv.120p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-title="VP9 o najniższej przepustowości (120P)" data-shorttitle="VP9 120P" data-transcodekey="120p.vp9.webm" data-width="214" data-height="120" data-bandwidth="54376" data-framerate="25"/><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/Spra-2011-05-01.ogv.160p.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp8, vorbis&quot;" data-title="WebM o niskiej przepustowości (160P)" data-shorttitle="WebM 160P" data-transcodekey="160p.webm" data-width="284" data-height="160" data-bandwidth="129128" data-framerate="25"/><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/Spra-2011-05-01.ogv.180p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-title="VP9 o niskiej przepustowości (180P)" data-shorttitle="VP9 180P" data-transcodekey="180p.vp9.webm" data-width="320" data-height="180" data-bandwidth="101088" data-framerate="25"/><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/Spra-2011-05-01.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-title="Małe VP9 (240P)" data-shorttitle="VP9 240P" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" data-bandwidth="153064" data-framerate="25"/><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/Spra-2011-05-01.ogv.240p.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp8, vorbis&quot;" data-title="Małe WebM (240P)" data-shorttitle="WebM 240P" data-transcodekey="240p.webm" data-width="426" data-height="240" data-bandwidth="256576" data-framerate="25"/><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/Spra-2011-05-01.ogv.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp9, opus&quot;" data-title="VP9 (360P)" data-shorttitle="VP9 360P" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" data-bandwidth="297480" data-framerate="25"/><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/Spra-2011-05-01.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs=&quot;vp8, vorbis&quot;" data-title="WebM w jakości sieciowej (360P)" data-shorttitle="WebM 360P" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" data-bandwidth="511552" data-framerate="25"/></video></div>" style="position: relative; display: block; margin: 0px auto; width: 220px;"><img alt="Plik:Spra-2011-05-01.ogv" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Spra-2011-05-01.ogv/220px--Spra-2011-05-01.ogv.jpg" class="" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" width="220" height="124"><span class="play-btn-large"><span class="mw-tmh-playtext"></span></span></div>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"></div>
Gąsienica<span> </span>włochacza naśnieżka<span> </span>(miernikowcowate) żerująca na liściach tarniny</div>
</div>
</div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner"><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Sleedoorn_Prunus_spinosa_Hyponomeuta_rupsen.jpg/220px-Sleedoorn_Prunus_spinosa_Hyponomeuta_rupsen.jpg" decoding="async" width="220" height="289" class="thumbimage" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Sleedoorn_Prunus_spinosa_Hyponomeuta_rupsen.jpg/330px-Sleedoorn_Prunus_spinosa_Hyponomeuta_rupsen.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Sleedoorn_Prunus_spinosa_Hyponomeuta_rupsen.jpg/440px-Sleedoorn_Prunus_spinosa_Hyponomeuta_rupsen.jpg 2x" data-file-width="741" data-file-height="974" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)">
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"></div>
Gąsienice<span> </span>namiotnika owocowiaczka<span> </span>(namiotnikowate) na tarninie</div>
</div>
</div>
<p>Tarnina poza sytuacjami, gdy jest ekspansywna wobec wielogatunkowych muraw i okrajków ciepłolubnych, jest cenna dla środowiska, gdyż tworząc gęste zarośla (tzw.<span> </span>czyżnie), trudne do przebycia dla człowieka i większych zwierząt, stanowi dobre miejsce lęgowe dla ptaków i małych ssaków. Chętnie lęgnie się w tarninie m.in.<span> </span>gąsiorek<sup id="cite_ref-popielarz_42-0" class="reference">[42]</sup>, poza tym<span> </span>sikory<span> </span>i<span> </span>pokrzewki<sup id="cite_ref-schlehe_43-0" class="reference">[43]</sup>. Owoce odgrywają istotną rolę w wyżywieniu ptactwa, tym bardziej istotną, że są długo dostępne<sup id="cite_ref-grochowski_20-3" class="reference">[20]</sup>. Pożywia się nimi ok. 20 gatunków ptaków<sup id="cite_ref-schlehe_43-1" class="reference">[43]</sup>. Na cierniach tarniny<span> </span>dzierzbowate<span> </span>nierzadko zostawiają przekłute drobne zwierzęta lub owady tworząc w ten sposób swoiste spiżarnie<sup id="cite_ref-seneta_15-4" class="reference">[15]</sup>. Roślina ta jest też ważnym gatunkiem żywicielskim lub siedliskiem dla długiej listy<span> </span>bezkręgowców<span> </span>i<span> </span>grzybów<sup id="cite_ref-bioinfo_44-0" class="reference">[44]</sup><span> </span>(gatunki powodujące istotne straty wartości użytkowej wymienione są dalej w sekcji „Choroby i szkodniki”). Na liściach tarniny żerują gąsienice aż 135 gatunków<span> </span>motyli<sup id="cite_ref-hosts_45-0" class="reference">[45]</sup>, przy czym są one szczególnie ważne dla<span> </span>ogończyka śliwowca<span> </span>(<i>Satyrium pruni</i>) i<span> </span>pazika brzozowca<span> </span>(<i>Thecla betulae</i>)<sup id="cite_ref-future_30-5" class="reference">[30]</sup>, poza tym też<span> </span>kuprówki rudnicy<span> </span>(<i>Euproctis chrysorrhoea</i>) (brudnicowate),<span> </span><i>Noctua comes</i>,<span> </span><i>N. janthina</i>,<span> </span><i>Xestia triangulum</i><span> </span>(sówkowate),<span> </span><i>Peribatodes rhomboidaria</i><span> </span>(miernikowcowate)<sup id="cite_ref-hosts_45-1" class="reference">[45]</sup>. Na liściach żerują także larwy licznych gatunków<span> </span>błonkoskrzydłych<span> </span>i<span> </span>chrząszczy<sup id="cite_ref-bioinfo_44-1" class="reference">[44]</sup>. Podczas kwitnienia kwiaty wabią m.in.<span> </span>padlinówkę cesarską<span> </span>(<i>Lucilia caesar</i>) (plujkowate),<span> </span>ciocha barwnego<span> </span>(<i>Anaglyptus mysticus</i>) (kózkowate), ok. 20 gatunków<span> </span>pszczół samotnic<sup id="cite_ref-schlehe_43-2" class="reference">[43]</sup>.</p>
<h2><span id="Systematyka_i_zmienno.C5.9B.C4.87"></span><span class="mw-headline" id="Systematyka_i_zmienność">Systematyka i zmienność</span></h2>
<p>Śliwa tarnina jest jednym z 12 gatunków reprezentujących<span> </span>sekcję<span> </span><i>Prunus</i><span> </span>w podrodzaju<span> </span><i>Prunus</i><span> </span>w rodzaju<span> </span>śliwa<span> </span>(<i>Prunus</i><span> </span>L.) z rodziny<span> </span>różowatych<span> </span>(<i>Rosaceae</i>)<sup id="cite_ref-grin_46-0" class="reference">[46]</sup>. Najbliżej spokrewniona jest z takimi gatunkami śliw jak:<span> </span><i>Prunus cerasifera</i>,<span> </span><i>P. cocomilia</i>,<span> </span><i>P. curdica</i>,<span> </span><i>P. insititia</i>,<span> </span><i>P. salicina</i>,<span> </span><i>P. ussuriensis</i><span> </span>oraz gatunkami mieszańcowymi z tej grupy:<span> </span><i>P. domestica</i><span> </span>i<span> </span><i>P. × gigantea</i><sup id="cite_ref-kruss_47-0" class="reference">[47]</sup>. Powstała prawdopodobnie w wyniku<span> </span>poliploidyzacji<span> </span>diploidalnego taksonu będącego wspólnym przodkiem z<span> </span><i>P. cerasifera</i><sup id="cite_ref-borkowski_8-4" class="reference">[8]</sup>.</p>
<p>Gatunek jest zmienny pod względem morfologicznym. Spotykane są okazy istotnie różniące się: wysokością, rozmiarami liści, kwiatów i owoców, stopniem omszenia oraz ilością i grubością cierni. W przeszłości opisywano różne formy o swoistym zestawie cech, jednak zmienność w tym zakresie warunkowana jest najwyraźniej wpływem czynników zewnętrznych na poszczególne rośliny<sup id="cite_ref-szafer_11-7" class="reference">[11]</sup>. Charakterystyczne dla miejsc eksponowanych na silne wiatry lub spasanych przez zwierzęta są formy karłowe, niemal płasko rosnące<sup id="cite_ref-reicholf_4-9" class="reference">[4]</sup>. Analizy<span> </span>biometryczne<span> </span>i genetyczne nie wykazują wyraźnych gradientów zmienności tarniny w układzie geograficznym<sup id="cite_ref-borkowski_8-5" class="reference">[8]</sup><sup id="cite_ref-mohanty1_48-0" class="reference">[48]</sup>. Tłumaczone jest to bardzo skutecznym rozsiewaniem nasion tego gatunku przez ssaki i ptaki, co zmniejsza zróżnicowanie genetyczne między populacjami<sup id="cite_ref-mohanty1_48-1" class="reference">[48]</sup>.</p>
<p>Podgatunki wyróżniane w przeszłości i czasem w niektórych nowszych źródłach<sup id="cite_ref-kuhn_49-0" class="reference">[49]</sup>:</p>
<ul>
<li>subsp.<span> </span><i>spinosa</i><span> </span>–<span> </span>podgatunek nominatywny, szypułki nagie<sup id="cite_ref-kuhn_49-1" class="reference">[49]</sup>,</li>
<li>subsp.<span> </span><i>megalocarpa</i><span> </span>Dom. – krzewy silnie cierniste, z większymi liśćmi i owocami niż u podgatunku typowego<sup id="cite_ref-kvetena_5-8" class="reference">[5]</sup><span> </span>(szypułki nagie, owoce ponad 15 mm średnicy, pestka ponad 10 mm długości<sup id="cite_ref-kuhn_49-2" class="reference">[49]</sup>),</li>
<li>subsp.<span> </span><i>ovoideoglobosa</i><span> </span>Dom. – krzewy słabo cierniste, owoce duże (ponad 15 mm średnicy) i kuliste, szypułki nagie, pestka ponad 11 mm długości<sup id="cite_ref-kuhn_49-3" class="reference">[49]</sup><sup id="cite_ref-kvetena_5-9" class="reference">[5]</sup>,</li>
<li>subsp.<span> </span><i>fechtneri</i><span> </span>Dom. – krzewy słabo cierniste, owoce mniejsze (do 15 mm średnicy) i jajowate, szypułki nagie<sup id="cite_ref-kuhn_49-4" class="reference">[49]</sup><sup id="cite_ref-kvetena_5-10" class="reference">[5]</sup>,</li>
<li>subsp.<span> </span><i>moravica</i><span> </span>Dom. – krzewy słabo cierniste lub zgoła bez cierni<sup id="cite_ref-kvetena_5-11" class="reference">[5]</sup>, owoce kuliste, szypułki nagie<sup id="cite_ref-kuhn_49-5" class="reference">[49]</sup>,</li>
<li>subsp.<span> </span><i>dasyphylla</i><span> </span>Schur – uważana przez niektórych taksonomów za podgatunek<span> </span>lubaszki<span> </span><i>P. insititia</i><span> </span>subsp.<span> </span><i>dasyphylla</i><span> </span>(Schur) Holub<sup id="cite_ref-kvetena_5-12" class="reference">[5]</sup>, szypułki owłosione, pestka tylko trochę szorstka lub gładka, owoc o średnicy ok. 15 mm lub nieco mniejszy<sup id="cite_ref-kuhn_49-6" class="reference">[49]</sup>,</li>
<li>subsp.<span> </span><i>cerasina</i><span> </span>Hrabět. – takson o cechach pośrednich między podgatunkiem typowym i subsp.<span> </span><i>dasyphylla</i>, niekiedy utożsamiany z<span> </span><i>Prunus fruticans</i><sup id="cite_ref-kvetena_5-13" class="reference">[5]</sup>, szypułki owłosione, pestka często gładka, owoc kulisty, o średnicy większej niż 15 mm<sup id="cite_ref-kuhn_49-7" class="reference">[49]</sup>.</li>
</ul>
<h3><span id="Miesza.C5.84ce"></span><span class="mw-headline" id="Mieszańce">Mieszańce</span></h3>
<p>Gatunek tworzy trudne do oznaczenia<span> </span>mieszańce<span> </span>z<span> </span>lubaszką<span> </span>(<i>Prunus domestica</i><span> </span>subsp.<span> </span><i>insititia</i>) (=<i>Prunus ×fruticans</i><span> </span>Weihe) i<span> </span>ałyczą<span> </span>(<i>P. cerasifera</i>) (=<i>Prunus ×media</i><span> </span>Kov.<sup id="cite_ref-borkowski_8-6" class="reference">[8]</sup>)<sup id="cite_ref-seneta_15-5" class="reference">[15]</sup>, spotykane w naturze zwłaszcza w rejonie<span> </span>Kaukazu<sup id="cite_ref-kozlowska_50-0" class="reference">[50]</sup>. Wśród tamtejszych lasów i zarośli okazy o cechach tarniny wyrastają w wielopniowe drzewka z owocami większymi, jajowatymi i jaśniejszymi<sup id="cite_ref-kozlowska_50-1" class="reference">[50]</sup>. Uważa się, że także okazy o kwiatach w różnym stopniu różowo zabarwionych stanowić mogą mieszańce z ałyczą<sup id="cite_ref-seneta_15-6" class="reference">[15]</sup>. W końcu sądzi się także, że heksaploidalna<span> </span>śliwa domowa<span> </span>(<i>P. domestica</i>) powstała właśnie w wyniku<span> </span>poliploidyzacji<span> </span>mieszańca między ałyczą i tarniną<sup id="cite_ref-khos_51-0" class="reference">[51]</sup>. W<span> </span>hodowli<span> </span>uzyskano także mieszańce m.in. z chińską<span> </span>wiśnią kosmatą<span> </span>(<i>P. tomentosa</i>)<sup id="cite_ref-janick_37-1" class="reference">[37]</sup><span> </span>i<span> </span>renklodą<span> </span>(<i>P. domestica</i><span> </span>subsp.<span> </span><i>italica</i>)<sup id="cite_ref-kozlowska_50-2" class="reference">[50]</sup>.</p>
<p>Problemy taksonomiczne stwarza<span> </span>takson<span> </span>będący prawdopodobnie mieszańcem śliwy tarniny (<i>P. spinosa</i>) i<span> </span>lubaszki<span> </span>(<i>Prunus domestica</i><span> </span>subsp.<span> </span><i>insititia</i>) opisywany jako<span> </span><i>Prunus ×fruticans</i><span> </span>Weihe lub<span> </span><i>P. spinosa</i><span> </span>var.<span> </span><i>macrocarpa</i><span> </span>Wallr.<sup id="cite_ref-grin1_52-0" class="reference">[52]</sup><span> </span>(niektórzy autorzy kwestionują tego rodzaju pochodzenie tego taksonu<sup id="cite_ref-kvetena_5-14" class="reference">[5]</sup>).<span> </span><i>Prunus ×fruticans</i><span> </span>wyróżnia się na ogół większą wysokością od typowego<span> </span><i>P. spinosa</i><span> </span>(powyżej 3 m), mniej ciernistymi gałęziami, większymi i słodszymi owocami z pestką ostro zakończoną i z miąższem łatwiej oddzielającym się od pestki. W obrębie tego taksonu opisano dwa podgatunki: subsp.<span> </span><i>ligerina<span> </span></i>(Lloyd) Domin z nagą szypułką i subsp.<span> </span><i>amelanchierflora</i><span> </span>(Paillot) Domin z szypułką omszoną<sup id="cite_ref-kvetena_5-15" class="reference">[5]</sup>. Według<span> </span><i>Flora Europaea</i><span> </span>takson ten ze względu na zmienność i wzajemne podobieństwo gatunków rodzicielskich, jest w zasadzie niemożliwy do oznaczenia na podstawie kryteriów morfologicznych<sup id="cite_ref-tutin_53-0" class="reference">[53]</sup>.</p>
<h3><span class="mw-headline" id="Odmiany_uprawne">Odmiany uprawne</span></h3>
<p>Wyróżnia się następujące<span> </span>kultywary<sup id="cite_ref-johnson_14-1" class="reference">[14]</sup><sup id="cite_ref-reicholf_4-10" class="reference">[4]</sup>:</p>
<ul>
<li>'Purpurea' – liście purpurowe, kwiaty różowe,</li>
<li>'Plena' – kwiaty z podwójnym okółkiem płatków korony,</li>
<li>'Variegata' – liście biało żyłkowane.</li>
</ul>
<p>Znana jest także odmiana 'Rosea' powstała jako mieszaniec tarniny i odmiany czarnej<span> </span>śliwy wiśniowej<span> </span>(<i>P. cerasifera</i><span> </span>'Nigra')<sup id="cite_ref-borkowski_8-7" class="reference">[8]</sup>.</p>
<h2><span class="mw-headline" id="Nazewnictwo">Nazewnictwo</span></h2>
<p>Rodzajowa nazwa naukowa<span> </span><i>Prunus</i><span> </span>to stosowane już w świecie antycznym (np. przez<span> </span>Pliniusza Starszego) określenie śliw. Nazwa gatunkowa<span> </span><i>spinosa</i><span> </span>oznacza „ciernista, kolczasta” i wywodzi się z<span> </span>łacińskiego<span> </span>słowa<span> </span><i>spina</i><span> </span>(=kolec, cierń)<sup id="cite_ref-rejewski_54-0" class="reference">[54]</sup>.</p>
<p>Gatunek posiada w języku polskim liczne nazwy zwyczajowe – regionalne i dawne: ciarka, ciarki, cierniaki, ciernie, ciernie czarne, dzika śliwa, kopcipka (korcipka<sup id="cite_ref-herbapol_55-0" class="reference">[55]</sup>), ostręże, ostrzęże, śliwa dzika, śliwa tarka, śliwa tarń, tarka, tarki, tarn, tarń, tarnina, tarnka, tarnki, ternkowe drzewo, tarnośliw, tarnośliwa, tarnośliwka, tarnówka, żarnośliwa<sup id="cite_ref-antkowiak_28-1" class="reference">[28]</sup>.</p>
<h2><span class="mw-headline" id="Zastosowanie">Zastosowanie</span></h2>
<h3><span id="Ro.C5.9Blina_lecznicza"></span><span class="mw-headline" id="Roślina_lecznicza">Roślina lecznicza</span></h3>
<dl>
<dt>Surowiec zielarski</dt>
<dd>Kwiat tarniny –<span> </span><i>Flos Pruni spinose</i>; owoc tarniny –<span> </span><i>Fructus Pruni spinose</i>.</dd>
<dt>Zbiór</dt>
<dd>Kwiaty zbiera się ostrożnie – natychmiast po zakwitnięciu i suche<sup id="cite_ref-beldowska_56-0" class="reference">[56]</sup><span> </span>– są one bardzo delikatne, łatwo się gniotą i czernieją. Suszy się je w temperaturze ok. 35 °C<sup id="cite_ref-antkowiak_28-2" class="reference">[28]</sup><span> </span>lub na słońcu<sup id="cite_ref-kiljanska_57-0" class="reference">[57]</sup><span> </span>przy dużym przewiewie<sup id="cite_ref-herbapol_55-1" class="reference">[55]</sup>. Dobrze wysuszone powinny mieć barwę kremowo- lub szarawobiałą i delikatny zapach gorzkich migdałów. Z 5 kg świeżych kwiatów uzyskuje się 1 kg suszu<sup id="cite_ref-herbapol_55-2" class="reference">[55]</sup>. Owoce do celów leczniczych zbiera się w postaci dojrzałej, ale jeszcze twarde (w październiku i listopadzie<sup id="cite_ref-beldowska_56-1" class="reference">[56]</sup>). Podczas zbioru najwygodniej jest strząsać owoce na płachty rozłożone pod krzewami<sup id="cite_ref-herbapol_55-3" class="reference">[55]</sup>. Zebrane i oczyszczone owoce suszy się w stopniowo podnoszonej temperaturze, nie wyższej niż 60 °C<sup id="cite_ref-antkowiak_28-3" class="reference">[28]</sup>. Po wysuszeniu są pomarszczone, prawie czarne, w smaku cierpkie i ściągające, kwaśne, bez zapachu<sup id="cite_ref-beldowska_56-2" class="reference">[56]</sup>. Dla uzyskania 1 kg suszu potrzeba 3,5 kg owoców<sup id="cite_ref-herbapol_55-4" class="reference">[55]</sup>.</dd>
<dt>Działanie</dt>
<dd>Kwiatom przypisuje się następujące działanie<span> </span>lecznicze: słabo przeczyszczające, wykrztuśne, napotne i moczopędne<sup id="cite_ref-krejca_58-0" class="reference">[58]</sup>, mają też zmniejszać przepuszczalność<span> </span>naczyń włosowatych<sup id="cite_ref-antkowiak_28-4" class="reference">[28]</sup>. Działania te jednak nie zostały wystarczająco potwierdzone<sup id="cite_ref-frohne_59-0" class="reference">[59]</sup>. Owoce działają lekko ściągające ze względu na zawartość garbników<sup id="cite_ref-frohne_59-1" class="reference">[59]</sup>. Przypisuje się im także działanie łagodnie zapierające i przeciwzapalne<sup id="cite_ref-krejca_58-1" class="reference">[58]</sup><sup id="cite_ref-wyk_32-2" class="reference">[32]</sup>. Używane są w postaci<span> </span>odwaru<span> </span>(1/2 łyżeczki suszonych owoców na 1 szklankę wody) przy schorzeniach żołądkowo-jelitowych, a także do płukania jamy ustnej i gardła przy stanach zapalnych<sup id="cite_ref-mazerant_60-0" class="reference">[60]</sup>. Przy stanach zapalnych stosuje się także<span> </span>napary<span> </span>i świeży sok z owoców<sup id="cite_ref-wyk_32-3" class="reference">[32]</sup>. Kwiaty po wysuszeniu stosuje się także w postaci naparów<sup id="cite_ref-wyk_32-4" class="reference">[32]</sup>. Zasadniczo trujące glikozydy cyjanowodorowe w bardzo niewielkich dawkach mają stymulować<span> </span>układ oddechowy,<span> </span>trawienie<span> </span>i poprawiać samopoczucie<sup id="cite_ref-future_30-6" class="reference">[30]</sup>.</dd>
<dd>Substancjami aktywnymi są garbniki, flawonoidy i glikozydy cyjanogenne. Za działanie antyseptyczne, przeciwzapalne i przeciwbiegunkowe odpowiadają garbniki<sup id="cite_ref-wyk_32-5" class="reference">[32]</sup>. Flawonoidy działają m.in. przeciwutleniająco, przeciwzapalnie i zmniejszają przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych<sup id="cite_ref-lamer_25-1" class="reference">[25]</sup>.</dd>
<dd>Działania niepożądane nie są znane<sup id="cite_ref-frohne_59-2" class="reference">[59]</sup>.</dd>
</dl>
<h3><span id="Ro.C5.9Blina_jadalna"></span><span class="mw-headline" id="Roślina_jadalna">Roślina jadalna</span></h3>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner"><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Frutos_del_otono.jpg/220px-Frutos_del_otono.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="thumbimage" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Frutos_del_otono.jpg/330px-Frutos_del_otono.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Frutos_del_otono.jpg/440px-Frutos_del_otono.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)">
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"></div>
Owoce tarniny na ekspozycji (na dole, pośrodku) w hiszpańskiej<span> </span>Murcji</div>
</div>
</div>
<p>Miąższ owoców, mimo że cierpki w stanie świeżym, jest ceniony ze względu na walory odżywcze, aromat i smak. Do spożycia nadaje się po przemrożeniu – staje się wówczas bardziej słodki<sup id="cite_ref-grochowski_20-4" class="reference">[20]</sup><sup id="cite_ref-mazerant_60-1" class="reference">[60]</sup>. Ze względu na toksyczny cyjanowodór nie należy spożywać pestek<sup id="cite_ref-future_30-7" class="reference">[30]</sup>.</p>
<dl>
<dt>Sposoby przyrządzania</dt>
<dd>Owoce do celów przetwórstwa spożywczego zbiera się w stanie dojrzałym od października (wówczas zawierają najbogatszy skład) do wczesnej zimy. Jeśli owoce zostaną przemrożone przed zbiorem, stają się miękkie i łatwo się psują<sup id="cite_ref-grochowski_20-5" class="reference">[20]</sup>, dlatego zebrane już po przymrozkach wymagają natychmiastowego przerobienia<sup id="cite_ref-bonenberg_61-0" class="reference">[61]</sup>. Można z nich robić<span> </span>konfitury,<span> </span>kompoty,<span> </span>nalewki,<span> </span>wina owocowe,<span> </span>soki<sup id="cite_ref-mazerant_60-2" class="reference">[60]</sup><span> </span>i<span> </span>syropy<sup id="cite_ref-miernik_62-0" class="reference">[62]</sup>. Przetworom nadają delikatny aromat i pikantny smak<sup id="cite_ref-grochowski_20-6" class="reference">[20]</sup>.</dd>
<dt>Znaczenie w kuchniach świata</dt>
<dd>Owoce tarniny odgrywały istotną rolę w gospodarce pierwotnych społeczeństw Europy, przed rozpowszechnieniem się upraw drzew pochodzących z innych części świata<sup id="cite_ref-luczaj_63-0" class="reference">[63]</sup>. Słodkie przetwory z owoców tarniny podawane były niegdyś jako dodatek do potraw. We<span> </span>Francji<span> </span>z niedojrzałych owoców robiono<span> </span>marynaty<span> </span>w<span> </span>occie<sup id="cite_ref-luczaj_63-1" class="reference">[63]</sup><sup id="cite_ref-future_30-8" class="reference">[30]</sup>, a z dojrzałych owoców – likier<span> </span><i>prunelle</i><sup id="cite_ref-borkowski_8-8" class="reference">[8]</sup>. W<span> </span>Niemczech<span> </span>owoce po tłoczeniu z wodą używane były do destylacji wysokoprocentowych<span> </span>alkoholi<sup id="cite_ref-luczaj_63-2" class="reference">[63]</sup>. W<span> </span>Rosji<span> </span>używane były zarówno do wyrobu wódek i innych alkoholi, jak i do sporządzania marynat w occie, konfitur, galaretek i soków<sup id="cite_ref-gumowska_27-1" class="reference">[27]</sup>. W Polsce tarki stosowane są głównie do wyrobu<span> </span>win, zarówno jako domieszka barwiąca, aromatyzująca i wzbogacająca w garbniki, jak i podstawowy surowiec. Poza tym owoców używa się do wyrobu<span> </span>wódek<span> </span>i<span> </span>nalewek<span> </span>(tarninówka)<sup id="cite_ref-grochowski_20-7" class="reference">[20]</sup>, soków i syropów<sup id="cite_ref-gumowska_27-2" class="reference">[27]</sup>. W Wielkiej Brytanii z owoców sporządza się nalewkę<span> </span><i>sloe gin</i>, a w Hiszpanii (Nawarra) wytwarza się na dużą skalę likier<span> </span><i>pacharán</i><sup id="cite_ref-borkowski_8-9" class="reference">[8]</sup>.</dd>
</dl>
<h3><span class="mw-headline" id="Nasadzenia_biotechniczne_i_krajobrazowe">Nasadzenia biotechniczne i krajobrazowe</span></h3>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner"><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Berries_in_the_hedge_-_geograph.org.uk_-_967926.jpg/220px-Berries_in_the_hedge_-_geograph.org.uk_-_967926.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="thumbimage" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Berries_in_the_hedge_-_geograph.org.uk_-_967926.jpg/330px-Berries_in_the_hedge_-_geograph.org.uk_-_967926.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Berries_in_the_hedge_-_geograph.org.uk_-_967926.jpg/440px-Berries_in_the_hedge_-_geograph.org.uk_-_967926.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="426" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)">
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"></div>
Żywopłot z tarniny</div>
</div>
</div>
<p>Gatunek może być stosowany w nasadzeniach o funkcji biotechnicznej, w szczególności w celu umocnienia skarp nasypów i wykopów oraz urwisk i wąwozów<sup id="cite_ref-szafer_11-8" class="reference">[11]</sup><sup id="cite_ref-bugala_21-3" class="reference">[21]</sup>. Znosi też warunki nadmorskie i bywa stosowany do umacniania skarp na wybrzeżach<sup id="cite_ref-future_30-9" class="reference">[30]</sup>. Chroni<span> </span>glebę<span> </span>przed erozją wodną i wietrzną<sup id="cite_ref-seneta_15-7" class="reference">[15]</sup>. Na pastwiskach umożliwia wprowadzanie nasadzeń drzew chroniąc je przed zgryzaniem<sup id="cite_ref-wieren_64-0" class="reference">[64]</sup>. Jest doskonałym gatunkiem na<span> </span>żywopłoty<span> </span>i do tworzenia zarośli sprzyjających bytowaniu<span> </span>ptaków<span> </span>oraz innych drobnych zwierząt<sup id="cite_ref-szafer_11-9" class="reference">[11]</sup><sup id="cite_ref-bugala_21-4" class="reference">[21]</sup>. Tarnina uznawana jest za jeden z najcenniejszych gatunków do tworzenia zakrzaczeń oraz zadrzewień śródpolnych i przydrożnych ze względu na znaczenie ekologiczne, a przy tym za jeden z najbardziej niedocenianych i praktycznie nie rozmnażany w<span> </span>szkółkach<sup id="cite_ref-bugala_21-5" class="reference">[21]</sup>.</p>
<h3><span class="mw-headline" id="Inne_zastosowania">Inne zastosowania</span></h3>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner"><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Aerozol_pod_teznia.JPG/220px-Aerozol_pod_teznia.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="thumbimage" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Aerozol_pod_teznia.JPG/330px-Aerozol_pod_teznia.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Aerozol_pod_teznia.JPG/440px-Aerozol_pod_teznia.JPG 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)">
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"></div>
Po prawej ściana z tarniny w<span> </span>tężni, po której spływa solanka zmieniając się w aerozol</div>
</div>
</div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner"><img alt="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Assorted_shillelagh.JPG/220px-Assorted_shillelagh.JPG" decoding="async" width="220" height="293" class="thumbimage" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Assorted_shillelagh.JPG/330px-Assorted_shillelagh.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Assorted_shillelagh.JPG/440px-Assorted_shillelagh.JPG 2x" data-file-width="2736" data-file-height="3648" title="Śliwa tarnina nasion (Prunus spinosa)">
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"></div>
Tradycyjne laski<span> </span>irlandzkie<span> </span><i>shillelagh</i><span> </span>wyrabiane głównie z tarniny</div>
</div>
</div>
<ul>
<li>W<span> </span>ogrodnictwie<span> </span>tarnina wykorzystywana jest jako<span> </span>podkładka<span> </span>oraz w<span> </span>hodowli roślin<span> </span>do tworzenia odpornych ras uprawnych śliw poprzez<span> </span>krzyżowanie<span> </span>z nimi. Mniejsze znaczenie ma jako źródło owoców wykorzystywanych w przetwórstwie<sup id="cite_ref-szafer_11-10" class="reference">[11]</sup>.</li>
<li>Dawniej tarniną obsadzano granice posiadłości dla oznaczenia własności gruntu<sup id="cite_ref-triest_65-0" class="reference">[65]</sup>. Fakt ten wpłynął na nazewnictwo miejscowości w Polsce, które swoje nazwy wywodzą od tej rośliny; są to np.:<span> </span>Tarnów Opolski,<span> </span>Tarnowskie Góry<sup id="cite_ref-triest_65-1" class="reference">[65]</sup><span> </span>oraz liczne miejscowości o nazwie<span> </span>Tarnów.</li>
<li>Ze względu na dużą twardość<span> </span>drewna<span> </span>tarnina jest doskonałym materiałem do produkcji<span> </span>lasek<sup id="cite_ref-szafer_11-11" class="reference">[11]</sup>. Drewno poddawano obróbce<span> </span>tokarskiej<span> </span>oraz sporządzano z niego<span> </span>raki<sup id="cite_ref-future_30-10" class="reference">[30]</sup>.</li>
<li>Wiązki tarniny są podstawowym materiałem do budowy<span> </span>tężni solankowych, wypełniając konstrukcję drewnianą i służąc do tworzenia<span> </span>aerozolu<span> </span>z<span> </span>solanki<sup id="cite_ref-affelt_66-0" class="reference">[66]</sup>.</li>
<li>Suszone liście bywają używane jako substytut<span> </span>herbaty<sup id="cite_ref-khos_51-1" class="reference">[51]</sup>.</li>
<li>Kora tarniny jest dobrym źródłem<span> </span>tanin<sup id="cite_ref-future_30-11" class="reference">[30]</sup>.</li>
<li>Tarnina jest<span> </span>rośliną miododajną<span> </span>– podczas obfitego kwitnienia dostarcza wielkich ilości<span> </span>pyłku<span> </span>i<span> </span>nektaru<span> </span>– wydajność miodowa wynosi ok. 25 kg z hektara<sup id="cite_ref-lipinski_18-1" class="reference">[18]</sup>.</li>
<li>Sok z niedojrzałych owoców bywa używany do znaczenia
V 156
